Page 65 - เศรษฐกิจและสังคม v2- 2566

วารสารเศรษฐกิิจและสังคม 63

มองไที่ย คุณ์ภาพชัีวิิติคนพิการ พ.ศ. 2550 ทำี�ระบุวิ่า คนพิการห้มายถ้ง

รายงานการสำารวิจควิามพิการ พ.ศ. 2565 บุคคลื่ซึ่้�งมีข้อจำากัดในการปัฏิิบัติิกิจกรรมในชัีวิิติปัระจำาวิัน
โดยสำานักงานสถิติิแห้่งชัาติิ ซึ่้�งสำารวิจครั�งแรกในปัี 2545 ห้ร่อการมีส่วินร่วิมทำางสังคม เน่�องจากมีควิามบกพร่อง

แลื่ะจัดทำำาอย่างติ่อเน่�องทำุก 5 ปัี พบวิ่า จำานวินคนพิการ ทำางการเห้็น การได้ยิน การเคลื่่�อนไห้วิ การส่�อสาร

เพิ�มข้�นจากเม่�อ 5 ปัีทำี�แลื่้วิ โดยคนพิการในปัระเทำศไทำย จิติใจ อารมณ์์ พฤติิกรรม สติิปััญญา การเรียนรู้ ห้ร่อ
มีปัระมาณ์ 4,192,291 คน ห้ร่อร้อยลื่ะ 6 ของปัระชัากร ควิามบกพร่องอ่�นใด ปัระกอบกับมีอุปัสรรคในด้านติ่าง ๆ

ทำั�งห้มด เพิ�มข้�นจากร้อยลื่ะ 5.5 ในปัี 2560 แลื่ะมีควิามจำาเปั็นพิเศษจะติ้องได้รับควิามชั่วิยเห้ลื่่อ
้
ิ
ิ
ำ
ดานห้นงดานใด เพอให้สามารถปัฏิบติกจกรรมในชัวิติปัระจาวิน
ี
ิ
่
้
้
�
ิ
ั
�
้
ั
ความครอบคลุมของสวัสดิการ ห้ร่อมีส่วินร่วิมทำางสังคมได้อย่างบุคคลื่ทำั�วิไปั
สำาห้รับคนพิการ บัติรปัระจำาติัวิคนพิการ ในทำางปัฏิิบัติิการปัระเมินควิามพิการมักใชั้
มีควิามสำาคัญไม่น้อยไปักวิ่าบัติรปัระจำาติัวิปัระชัาชัน ควิามบกพร่องแลื่ะโรคเปั็นห้ลื่ัก โดยมิได้ให้้ควิามสำาคัญกับ
เพราะเปั็นเอกสารสำาคัญในการเข้าถ้งสวิัสดิการแลื่ะ ควิามสามารถในการทำำากิจกรรมแลื่ะการมีส่วินร่วิมทำางสังคม
ควิามชัวิยเห้ลื่่อทำีควิรจะไดรบจากภาครฐ อาทำ เบียควิามพการ เทำ่าทำี�ควิร อีกทำั�งบุคคลื่ทำี�สามารถข้�นทำะเบียนเปั็นคนพิการได้
�
ั
้
ิ
ั
่
ิ
�
การกู้ย่มเงินเพ่�อปัระกอบอาชัีพ การปัรับสภาพทำี�อยู่อาศัย ติ้องเปั็นผู้มีควิามพิการปัระเภทำใดปัระเภทำห้น้�งจาก
5
อุปักรณ์์ชั่วิยเห้ลื่่อคนพิการ บริการผู้ชั่วิยคนพิการ บริการ กลืุ่่มควิามพิการ 7 ปัระเภทำ ติามกฎห้มาย ได้แก่ การมองเห้็น
ในดานตาง ๆ และมความจําเปนพิเศษจะตองไดรับความชวยเหลือดานหนึ่งดานใด เพอใหสามารถปฏิบัต
ิ


่
ี
ื
ลื่่ามภาษาม่อ ในชั่วิงเวิลื่ากวิ่าห้น้�งทำศวิรรษทำี�ผ่านมา จำานวิน การได้ยินห้ร่อส่�อควิามห้มาย การเคลื่่�อนไห้วิ จิติใจห้ร่อ
กจกรรมในชีวิตประจําวัน หรือมีสวนรวมทางสังคมไดอยางบุคคลทั่วไป
ิ
คนพิการทำี�ได้รับบัติรปัระจำาติัวิคนพิการมีแนวิโน้มเพิ�มข้�น พฤติิกรรม สติิปััญญา การเรียนรู้ แลื่ะออทำิสติิก ซึ่้�งอาจทำำาให้้
ิ
ิ
ในทางปฏิบัติการประเมนความพการมกใชความบกพรองและโรคเปนหลัก โดยมไดใหความสําคญกบ

ั
ั
ั
ิ
อยางติอเนองจาก 1,327,467 คน ในปั 2555 เปัน 2,204,207 คน ลื่ะเลื่ยควิามพิการปัระเภทำอ่�นได้ (TDRI, 2565) นอกจากนี�
็
่
�
่
่
ี
ี
่
ิ
ี
ความสามารถในการทากจกรรมและการมสวนรวมทางสังคมเทาทควร อกท้งบุคคลทสามารถขนทะเบียนเปน
ี
่
ึ
ั
ํ
้
ี

ในปัี 2566 (ข้อมูลื่ ณ์ วิันทำี� 2 กรกฎาคม 2566) ซึ่้�งดูเห้ม่อน ยังมีอุปัสรรคอ่�น ๆ ทำี�ทำำาให้้อัติราการจดทำะเบียนคนพิการ

ี
ิ
ิ

่

ิ
คนพการได ตองเปนผูมความพการประเภทใดประเภทหนึงจากกลุมความพการ 7 ประเภทตามกฎหมาย
จะเปั็นเร่�องทำี�น่ายินดี ทำวิ่าติัวิเลื่ขดังกลื่่าวิสะทำ้อนเพียง อยู่ในระดับติำ�า อาทำิ ข้อจำากัดในการเข้าถ้งขั�นติอน


ไดแก การมองเห็น การไดยินหรือสื่อความหมาย การเคลื่อนไหว จิตใจหรือพฤตกรรม สติปญญา การเรียนรู
ิ
จานวินคนพการทำีเปันทำางการเทำานัน แทำจรงแลื่วิยงมคนพการ การลื่งทำะเบียนทำำาบัติรพิการ การขาดควิามรู้เกี�ยวิกับสิทำธิ
�
ิ
้
ำ
็
ี
ิ
้
่
�
ิ
ั
ื่
ิ
ุ
และออทสตก ซงอาจทําใหละเลยความพิการประเภทอื่นได (TDRI, 2565) นอกจากนี้ ยังมีอปสรรคอน ๆ ททา
ํ
ี่
ิ
ึ่
ใหอัตราการจดทะเบียนคนพิการอยูในระดับตํา อาท ขอจํากัดในการเขาถึงข้นตอนการลงทะเบียนทาบัตรีจำานวินจำากัด
ํ
่
อีกจำานวินห้น้�งทำี�ติกห้ลื่่น เน่�องจากการปัระเมินควิามพิการ ิ แลื่ะสวิัสดิการคนพิการ ศูนย์จดทำะเบียนม


ั
ี
พิการ การขาดความรูเก่ยวกับสิทธิและสวัสดิการคนพิการ ศูนยจดทะเบียนมีจํานวนจํากัด (UNICEF, 2562)
เพอออกบัติรปัระจำาติวิคนพการ ไมสอดคลื่้องกบห้ลื่กการสากลื่ (UNICEF, 2562) เปั็นติ้น
�
่
ั
ั
ิ
่
ั
เปนตน
แลื่ะนิยามของคนพิการในพระราชับัญญัติิส่งเสริมแลื่ะพัฒนา
ํ
ิ
ี
ภาพที่ 4 เปรียบเทยบจํานวนคนพการจากการสารวจ จํานวนคนที่มีบัตรประจําตัวคนพิการ
เป็ร่ยบุเที่่ยบุจำานวนคนพัิการจากการสู่ำารวจ จำานวนคนที่่�มุ่่บุัตรป็ระจำาตัวคนพัิการ

และจํานวนคนพิการที่ไดรับเบี้ยความพิการ ในชวงป 2555 – 2565
และจำานวนคนพัิการที่่�ได้รับุเบุ่�ยความุ่พัิการ ในช�วงป็ี 2555 – 2565
4,500,000
4,000,000
3,500,000
3,000,000
หนวย : คน 2,500,000
2,000,000
1,500,000
1,000,000
500,000
-
ป 2555 ป 2560 ป 2565
คนพิการจากการสารวจ 1,478,662 3,694,379 4,192,291
ํ
คนพิการที่มีบัตรประจําตัวคนพิการ 1,327,467 1,867,219 2,153,519
คนไดที่ไดรับเบี้ยความพิการ 1,153,468 1,498,819 2,030,708
ํ
คนพิการจากการสารวจ คนพิการที่มีบัตรประจําตัวคนพิการ คนไดที่ไดรับเบี้ยความพิการ
ทำี�มา : กรมส่งเสริมแลื่ะพัฒนาคุณ์ภาพชัีวิิติคนพิการ (2566) & สำานักงานสถิติิแห้่งชัาติิ (2566)
ที่มา : กรมสงเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ (2566) & สํานักงานสถิติแหงชาติ (2566)
ี
ความเพยงพอของสวัสดิการ
คนพการทไมไดรับบัตรประจําตวคนพิการจึงสูญเสียโอกาสทจะไดรับสวัสดการจากรัฐ ซงหนึงในสิทธิ
ี
่
ิ

ิ

ี
่
ั
่
่
ึ
ประโยชนของผูถอบัตร คือ เบี้ยความพการ ที่มวัตถุประสงคเพอแบงเบาภาระทางการเงินที่เกิดจากความพิการ
ื
ี
ื่
ิ
เนนใหคนพิการอาศัยอยูกับครอบครัว ใหการดูแลผูพการของคนในครอบครัวเปนภาระนอยลงในระดบหนึง
่
ั
ิ
มติคณะรัฐมนตรีเมอวันท 28 เมษายน 2563 ไดปรับเพมเบี้ยความพการ โดยคนพการอายุต่ํากวา 18 ป ไดรับ
ื่
ิ
ี่
ิ่
ิ
ิ
ึ
1,000 บาทตอเดือน คนพการอายุ 18 ปข้นไป และถือบัตรสวัสดิการแหงรัฐ ไดรับ 1,000 บาทตอเดือน
ึ้
็
ขณะทคนพิการอายุ 18 ปขนไป แตไมไดถอบัตรสวัสดิการแหงรัฐ ยังคงไดรับ 800 บาทตอเดือน อยางไรกตาม
ี่
ื
มูลคาเบียความพการยังคงไมสอดคลองกับคาครองชีพในปจจุบันท่เพ่มข้นอยางตอเนื่อง ไมเพยงพอตอ
ี
ึ
ิ
ี
้
ิ
่
คาใชจายเพมเติมท่เกิดจากความพิการ ยิงไปกวานัน การจายเบี้ยยังชีพคนพการโดยไมคานึงถึงระดับความ
ิ
ิ
่
ํ
้
ี
ี่
รุนแรง อาจสงผลใหคนพิการจํานวนมากทมีความลําบากในการดูแลตนเองและตองการผูดูแล ประสบกับภาวะ
่
ี
ึ่
ิ
ี
ยากลําบากทางการเงินมากกวาคนพการทสามารถชวยเหลือตนเองได ซงในหลายกรณสมาชิกครอบครัวของ