Page 98 - พลิกประเทศไทย ก้าวไปด้วย2022

96
สำ�นักง�นสภ�พัฒน�ก�รเศรษฐกิจและสังคมแห่งช�ติ
�
สะท้อนว่า การดาเนินนโยบายในการพัฒนาและ/หรือ
ยกระดับความก้าวหน้าของคนในภาพรวม ควรส่งเสริมและ

ผลักดนการพัฒนาคนทางด้านการศึกษาเป็นหลักโดยเฉพาะ
ั
ในกลุ่มจังหวัดท่มีระดับความก้าวหน้าของคนในด้านการ
ี
ศึกษาต�่า นอกจากนี้ ความก้าวหน้าของคนยังมีความสัมพันธ์
ื
เช่อมโยงกับความยากจนหลายมิติ (Multidimensional
poverty) อย่างชัดเจน โดยหากดัชนีความก้าวหน้าของคน
ึ
ปรับตัวเพ่มข้น ระดับความยากจนหลายมิติจะมีค่าลดลง
ิ
และในทางกลับกันดัชนีความก้าวหน้าของคนจะลดลง
เมื่อระดับความยากจนหลายมิติเพิ่มขึ้น การงานเพิ่มขึ้นจาก 0.7149 ในปี 2563 มาอยู่ที่ 0.7406 ในปี

2564 ปัจจัยสาคัญมาจากการเพิ่มข้นสูงของแรงงานท่ม ี
ี
�
ึ
สถานการณ์ความก้าวหน้าของคนในแต่ละมิติ พบว่า หลักประกันทางสังคมโดยเฉพาะในส่วนของจานวนผู้ประกันตน
�
(1) ด้านสขภาพปรับตวลดลงจากปีก่อนหน้าและ ภาคสมัครใจ (มาตรา 40) ของกลุ่มแรงงานนอกระบบ
ุ
ั
ื
ึ
มีแนวโน้มลดลงต่อเน่อง โดยในปี 2564 ค่าดัชนีย่อย หรือประกอบอาชีพอิสระ ซ่งเข้ามาอยู่ในระบบเพ่อรับความ
ื
เท่ากับ 0.6386 ลดลงจาก 0.6411 ในปี 2563 ตามร้อยละ ช่วยเหลอและมาตรการเยยวยาต่าง ๆ ภายใต้สถานการณ์
ื
ี
ิ
ึ
ี
ี
ี
ี
ั
ประชากรท่พิการท่เพ่มข้นสูง อย่างไรก็ตาม แนวโน้มการ ตลาดแรงงานท่ยงคงอยู่ในช่วงทอตราการว่างงานและอัตรา
ั
่
�

�
�
�
่
ฆ่าตัวตายสาเร็จในปี 2564 ยังคงต้องเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด การทางานตาระดับที่อยู่ในระดับสูง ทาให้การฟื้นตัวของ
ื
ื
เพราะผลกระทบต่อเน่องของการแพร่ระบาดของเช้อไวรัส สถานการณ์แรงงานอาจเป็นไปอย่างช้า ๆ แม้ว่าการจ้างงาน
โควิด-19 ในปี 2563 ที่ส่งผลต่อภาวะเศรษฐกิจและอัตราการ จะเพิ่มขึ้นเล็กน้อยจากภาคเกษตรกรรมก็ตาม
�
ี
ว่างงานท่สูงข้น ทาให้มีผลต่อความเครียดและสุขภาพจิต
ึ
ของคน โดยเฉพาะในช่วงอายุ 30–49 ปี หรือกลุ่มวัยแรงงาน (4) ด้านเศรษฐกิจปรับตัวลดลงเล็กน้อยจากปีท ่ ี
ี
ื
ื
้
ี
ท่มีอัตราการฆ่าตัวตายสูงเม่อเทียบกับวัยอ่น นอกจากน ผ่านมา ค่าดัชนีย่อย ในปี 2564 อยู่ที่ 0.6637 ลดลงเล็กน้อย
ื
ึ
ิ
ประเด็นทางด้านความแตกต่างระหว่างพ้นที่ยังคงค่อนข้างสูง จาก 0.6696 ในปี 2563 เป็นผลจากการเพ่มข้นของ
ี
้
โดยเฉพาะการกระจุกตัวของจังหวัดท่มีระดับการพัฒนาสูง ความเหล่อมลาและหน้สินครัวเรือนท่ขยายตัว โดยภาวะ
ี
ื
ี
�
ี
ี
่
ั
ในแถบบริเวณภาคกลางท่ติดกับกรุงเทพมหานคร ในขณะท เศรษฐกิจของไทยในปี 2564 เร่มฟื้นตัวอีกคร้งภายหลังจาก
ิ
จังหวัดในแถบภาคเหนือเป็นพื้นที่ที่น่ากังวล สถานการณ์แพร่ระบาดของโควิค-19 ท่ส่งผลกระทบให้
ี
เศรษฐกิจปรับตัวลดลงมากจากปีก่อนโดยเฉพาะในสาขา
(2) ด้านการศึกษาลดลงอย่างชัดเจน และมีระดับ เกษตรกรรมและสาขาการผลิตอุตสาหกรรม แต่อย่างไรก็ตาม
ั
ิ
ื
ความก้าวหน้าน้อยสุดเม่อเทียบกับท้ง 8 มิต ค่าดัชนีลดลง การฟื้นตัวทางเศรษฐกิจดังกล่าวยังคงไม่สามารถส่งผ่านไปยัง
จาก 0.5711 ในปี 2563 มาอยู่ที่ 0.5200 ในปี 2564 เป็นผล ประชากรในกลุ่มฐานะทางเศรษฐกิจต่าง ๆ ได้อย่างครอบคลุม
ี
้
ั
ึ
ั
จากการลดลงของร้อยละเด็กอายุ 0-5 ปีท่มีพัฒนาการสมวัย และชดเจน สะท้อนได้จากการปรับตวเพ่มขนของร้อยละ
ิ
ิ
ี
ื
ี
และคะแนนเฉล่ยการทดสอบทางการศึกษาระดับชาต ครัวเรือนท่มีหน้สินเพ่อการอุปโภคบริโภคโดยเฉพาะในกลุ่ม
ี
ั
ั
ื
ี
ื
ึ
ข้นพ้นฐาน ท่สืบเน่องจากการปิดสถานศึกษาช่วคราว ครัวเรือนยากจนท่มีจานวนเพ่มสูงข้น และการเพ่มข้นของ
ึ
�
ิ
ิ
ี
ี
ในช่วงโควิค-19 และปรับเปล่ยนไปจัดการเรียนการสอน ความไม่เสมอภาคทางด้านรายจ่ายเพราะศักยภาพและต้นทุน
นอกห้องเรียนแทน ซึ่งข้อจ�ากัดด้านอุปกรณ์การเรียนการสอน ของกลุ่มท่มีฐานะทางเศรษฐกิจตา ทาให้แนวโน้มการฟื้นตัว
�
ี
่
�
�
ี
ออนไลน์ เทคโนโลยีสาหรับการจัดการเรียนการสอน และความ หรือกลับเข้าสู่ภาวะปกติเป็นไปได้ช้ากว่ากลุ่มท่มีฐานะทาง
�
ไม่พร้อมของรูปแบบการเรียนการสอน มีส่วนทาให้เด็กนักเรียน เศรษฐกิจดี ซึ่งจะส่งผลให้ความแตกต่างระหว่างกลุ่มต่าง ๆ
จ�านวนมากต้องเผชิญปัญหาการสูญเสียการเรียนรู้ (Learning มีมากยิ่งขึ้น
loss) และการหลุดออกนอกระบบ
ึ
(3) ด้านชีวิตการงานเพ่มข้นสูงและมีอัตราการ (5) ด้านที่อยู่อาศัยและสภาพแวดล้อมปรับตัวดีขึ้น
ิ
ี
ิ
ขยายตัวสูงสุดเมื่อเทียบกับด้านอื่น ๆ โดยดัชนีย่อยด้านชีวิต เล็กน้อย ในปี 2564 ค่าดัชนีอยู่ท่ 0.6351 เพ่มข้นเล็กน้อยจาก
ึ