เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 25 กรกฎาคม 2567 สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) โดยกองยุทธศาสตร์และประสานการพัฒนาขีดความสามารถในการแข่งขัน ได้จัดการประชุมเชิงปฏิบัติการ เรื่อง “แนวทางส่งเสริมให้เกษตรกรเข้าถึงเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการเกษตร : กรณีศึกษาการพัฒนากลไกธุรกิจการให้บริการด้านการเกษตร (Agricultural Service Provider – ASPs)” ณ โรงแรม เดอะ เบอร์เคลีย์ ประตูน้ำ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) รับทราบปัญหาอุปสรรค และปัจจัยแห่งความสำเร็จในการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการเกษตรในปัจจุบัน และ 2) ร่วมกันออกแบบแนวทางการพัฒนาธุรกิจ ASPs ของไทยให้สามารถเป็นกลไกสำคัญที่ช่วยให้เกษตรกรทุกระดับเข้าถึงเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการเกษตร ด้วยการประยุกต์ใช้เครื่องมือนวัตกรรมเชิงนโยบายที่ สศช. พัฒนาร่วมกับ Thailand policy lab (TPlap) ซึ่งมีผู้เข้าร่วมประชุมที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจดังกล่าว กว่า 100 ราย ทั้งผู้แทนจากสถาบันเกษตรกรและผู้ประกอบธุรกิจการให้บริการทางการเกษตร ตลอดจนผู้แทนจากหน่วยงานภาครัฐที่กำกับดูแลและเสริมสร้างศักยภาพให้แก่เกษตรกรและผู้ประกอบการ ASPs
นายวิโรจน์ นรารักษ์ รองเลขาธิการ สศช. กล่าวเปิดการประชุมฯ โดยชี้ให้เห็นถึงการประกอบอาชีพเกษตรกรรมของไทยที่ต้องเผชิญกับปัญหามาอย่างต่อเนื่อง โดยสาเหตุสำคัญส่วนหนึ่งมาจากการไม่สามารถเข้าถึงเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการเกษตรได้ทันกับสถานการณ์ ส่งผลต่อผลิตภาพการผลิตและรายได้ที่ตกต่ำ ซึ่ง “ธุรกิจการให้บริการด้านการเกษตร หรือ Agricultural Service Providers (ASPs)” เป็นทางเลือกหนึ่งที่จะเปิดโอกาสให้ผู้เชี่ยวชาญที่มีความรู้ด้านเทคโนโลยีการเกษตรเข้ามาให้คำปรึกษาที่สามารถตอบสนองความต้องการของเกษตรกรในแต่ละกิจกรรมของห่วงโซ่การผลิตได้อย่างแท้จริง โดยมีตัวอย่างความสำเร็จของธุรกิจ ASPs มีทั้งจากภายในประเทศและจากต่างประเทศ พร้อมกันนี้ นางสาวเพ็ญพธู ภักดีบุรี ผู้แทนกลุ่มงานยุทธศาสตร์การพัฒนาเกษตรกรรม ได้นำเสนอผลการลงพื้นที่สำรวจสถานการณ์การดำเนินธุรกิจ ASPs ในบริบทของไทยต่อที่ประชุม เพื่อนำไปสู่เวทีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้วยเครื่องมือ TPlap เพื่อกำหนดแนวทางพัฒนากลไกธุรกิจ ASPs ของไทยบนพื้นฐานของความเข้าใจร่วมกัน
ผลการประชุมเชิงปฏิบัติการ พบว่า ผู้ให้และผู้รับบริการในธุรกิจ ASPs ยังประสบปัญหาการเข้าถึงแหล่งทุน การให้บริการเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการเกษตรยังขาดมาตรฐานและเข้าถึงได้ยาก การขาดข้อมูลและองค์ความรู้ของเกษตรกรในการตัดสินใจเลือกใช้บริการ ASPs ตลอดจนขาดแรงจูงใจให้การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการเกษตร โดยเฉพาะแรงจูงใจด้านราคาผลผลิต ซึ่งที่ประชุมได้มีข้อเสนอแนะที่สำคัญ อาทิ การพัฒนากลไกบูรณาการข้อมูลระหว่างภาครัฐและภาคเอกชนในการช่วยตัดสินใจและบริหารจัดการการใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการเกษตร การสร้างศูนย์ One Stop Service ในการทดสอบมาตรฐานเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการเกษตร โดยใช้มาตรการทางการเงินจูงใจให้เกิดการทดสอบมาตรฐาน อาทิ คูปองทดสอบฟรี การลดหย่อนภาษี ตลอดจนการพัฒนากลไกการเข้าถึงโครงการภาครัฐ ที่สะดวก รวดเร็ว และได้มาตรฐาน อาทิ การเปิดโอกาสให้ภาคเอกชน หรือผู้เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีทางการเกษตรเข้ามามีส่วนร่วมในการกลั่นกรอง/พิจารณาโครงการที่ควรได้รับการสนับสนุนงบประมาณจากภาครัฐ การสนับสนุนเงินกู้ดอกเบี้ยต่ำเพื่อเป็นเงินทุนหมุนเวียนให้เกษตรกรนำไปใช้บริการ ASPs และให้ผู้ประกอบการ ASPs รายย่อยนำไปยกระดับการดำเนินธุรกิจ
ทั้งนี้ ผลจากการประชุมเชิงปฏิบัติการในครั้งนี้ จะถูกนำไปประกอบการยกร่างข้อเสนอแนวทางพัฒนากลไกธุรกิจ ASPs ที่เหมาะสมกับบริบทของประเทศไทยและนำเสนอต่อผู้บริหาร สศช. ต่อไป
ข่าว : กองยุทธศาสตร์และประสานการพัฒนาขีดความสามารถในการแข่งขัน ภาพ : จักรพงศ์ สวภาพมงคล
