|
เมื่อวันที่ 14 ตุลาคม 2563 นางสาวลดาวัลย์ คำภา ประธานกรรมการมูลนิธิพระยาสุริยานุวัตร เป็นประธานการจัดเวทีประชุมแลกเปลี่ยนประสบการณ์แนวทางการพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก โดยมูลนิธิพระยาสุริยานุวัตร ได้จัดร่วมกับสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) และสถาบันวิชาการด้านสหกรณ์ คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ณ ห้อง 531 อาคาร 5 สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) โดยมี รศ.จุฑาทิพย์ ภัทราวาท ผู้อำนวยการสถาบันวิชาการด้านสหกรณ์ คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เป็นผู้นำเสนองานวิจัยเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก
สำหรับผู้ร่วมประชุมรวมจำนวนประมาณ 20 คน ประกอบด้วย นางสาวศศิธร พลัตถเดช ผู้อำนวยการกองยุทธศาสตร์และประสานการพัฒนาขีดความสามารถในการแข่งขัน และเจ้าหน้าที่จากกองยุทธศาสตร์การพัฒนาความเสมอภาคและความเท่าเทียมทางสังคม กองยุทธศาสตร์การพัฒนาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และกองขับเคลื่อนและประเมินผลการพัฒนา สำหรับกรรมการมูลนิธิพระยาสุริยานุวัตรที่เข้าร่วมประชุม ได้แก่ นางสาวกัญญารักษ์ ศรีทองรุ่ง กรรมการและเลขานุการ และนางจันทร์ทิพย์ ปาละนันทน์ กรรมการและผู้ช่วยเลขานุการ และเจ้าหน้าที่ฝ่ายเลขานุการอีกจำนวนหนึ่ง
นางสาวลดาวัลย์ คำภา กล่าวว่า เป็นครั้งแรกของมูลนิธิพระยาสุริยานุวัตรที่จัดเวทีทางวิชาการขึ้น เพื่อนำเสนอประเด็นที่มีความสำคัญและเป็นเรื่องที่เชื่อมโยงกับเศรษฐกิจฐานราก ให้กับเจ้าหน้าที่ของ สศช. ได้ร่วมรับฟังและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นประสบการณ์การลงพื้นที่ต่างๆ ตลอดจนเป็นการสร้างเครือข่ายการทำงานร่วมกัน ซึ่งจะเป็นประโยชน์ในการทำงานของ สศช. ต่อไปในอนาคต
จากงานวิจัยในการศึกษาดังกล่าวพบว่า แต่ละพื้นที่ให้ประสบการณ์ที่แตกต่างกัน เช่น กรณีวิสาหกิจชุมชนเกษตรอินทรีย์ทุ่งทองยั่งยืน เกษตรกรต้องมีความรู้ที่จะทำธุรกิจ โดยยึดหลักมีคุณภาพและมีความคิดในเชิงธุรกิจ เช่น ใช้วัตถุดิบคุณภาพดีที่ชุมชนผลิต และมีความสัมพันธ์ที่ดีกับเอกชนที่มาร่วมธุรกิจ ขณะที่หน่วยงานภาครัฐที่นำนโยบายลงไปช่วย บางครั้งขาดความต่อเนื่องทำให้ไม่เป็นประโยชน์ต่อประชาชนในพื้นที่เท่าที่ควร จึงควรให้ความสำคัญในการวิเคราะห์นโยบายเหล่านั้นว่ามีประโยชน์ต่อประชาชนในพื้นที่อย่างไร ซึ่งเป็นประโยชน์ในการกำหนดนโยบายของรัฐบาลต่อไป
สำหรับกรณีของสหกรณ์การเกษตรบ้านลาด จำกัด มีการทำงานอย่างเข้มแข็งร่วมมือร่วมใจกัน มีกองทุนรักษาระดับราคาสินค้าเกษตรโดยเฉพาะข้าว ทำให้สหกรณ์ทำหน้าที่มากกว่าให้สินเชื่อ การศึกษานี้จะทำให้สหกรณ์อื่นๆ ได้เห็นภาพว่าสหกรณ์ไม่ได้มีหน้าที่แค่ให้สินเชื่อ แต่ควรทำเรื่องสินค้า ธุรกิจการซื้อขายนำไปต่อยอดเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มให้เกิดการยอมรับในสินค้าชุมชนเพื่อมากขึ้น ส่วนกรณีกลุ่มวิสาหกิจชุมชนผู้ปลูกผักหมุนเวียนบ้านห้วยเสือ เน้นไปที่การจัดการองค์กร สนับสนุนให้วิสาหกิจชุมชนมีการปลูกผักหมุนเวียนโดยมีคณะกรรมการเข้ามากำกับดูแลเฉพาะเรื่องผักหมุนเวียนเพิ่มเติมจากคณะกรรมการที่ดูแลเรื่องสหกรณ์ กรณีพื้นที่จังหวัดตราด และวิสาหกิจชุมชนหนองสาหร่าย เป็นตัวอย่างในเรื่องการทำเกษตร หรือประมงนั้นต้องมีวิสัยทัศน์ มีความรู้ และให้โอกาสในการสร้างความเข้มแข็งของชุมชนได้ สิ่งที่เราต้องการคือ ผู้นำการเปลี่ยนแปลง (Change Agent) ที่เข้าไปเปลี่ยนแปลงในพื้นที่ คนในชุมชนต้องมีความสนใจ และในพื้นที่ต้องไม่ทำจำนวนมากจนเกินไป
ประธานกรรมการมูลนิธิพระยาสุริยานุวัตร ได้กล่าวปิดการเสวนาว่า ข้อเสนอของ รศ.จุฑาทิพย์ ในงานวิจัยเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก เป็นงานวิจัยที่เป็น Action Research คือไม่ได้เป็นงานเขียนจากข้อมูลเท่านั้น แต่เป็นการทำให้องค์กรชุมชนมีส่วนร่วมในการทำวิจัยด้วย เน้นการสร้างโอกาสให้กับองค์กรชุมชน เชื่อมโยงกับภาคธุรกิจเพื่อขับเคลื่อนสู่เป้าหมายร่วมกัน หลักการสำคัญคือเน้นการสร้างคน สร้างความเข้าใจ สร้างให้คนมีวิสัยทัศน์ในการพัฒนาตัวเอง พัฒนาเศรษฐกิจฐานรากของตนเอง โดยใช้องค์ความรู้ซึ่งต้องคิดถึงบริบทในแต่ละพื้นที่ด้วย องค์ประกอบจะเน้นในเรื่องการสร้างความยั่งยืนในเชิงนโยบาย ความรู้ทักษะ เทคนิคในการสร้างแบรนด์ นำไปสู่การสร้างความเข้มแข็งและความยั่งยืนในพื้นที่ในก้าวต่อไปได้ด้วยตนเอง
ดังนั้น ผลงานวิจัยเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากของสภาบันวิชาการด้านสหกรณ์นี้ จึงเป็นการสร้าง Coaching platform ให้กับองค์กรชุมชนในพื้นที่ นำนวัตกรรมโซ่คุณธรรมเข้ามาใช้วางแผนอย่างเป็นระบบ โดยมีคำสำคัญคือ การสร้างคน สร้างนวัตกรรม สร้างมูลค่าเพิ่ม การสร้างแนวคิดในเชิงธุรกิจ และทำให้องค์กรในพื้นที่ไม่ว่าจะเป็นวิสาหกิจชุมชน สหกรณ์ รู้จักการสร้างเครือข่ายและได้ประโยชน์จากเครือข่าย
ข่าว : รวีวรรณ เลียดทอง
ภาพ : ปราณี ขวัญเกิด /อภิชาติ แดงดี
|
